Lavanta, tür ve çeşitlere, iklim ve toprak koşullarına, rakım ve yöneye göre değişmekle birlikte Temmuz ayı içerisinde tam çiçeklenme devresine ulaşır ve bu dönemde hasat edilir. Bitkinin hasadında testereli ot bıçağı kullanılmaktadır. Son yıllarda benzinli çit biçme makineleri ile de hasat yapılmaktadır. Makineli hasat iş gücü ve zaman tasarrufu sağlamaktadır. Hasat edilen çiçekler ya doğrudan uçucu yağ eldesi için işlemeye alınır ya da gölge bir ortamda kızışma oluşmayacak bir kalınlıkta serilerek kurumaya bırakılır. Kurutulmuş saplı lavanta çiçekleri elle veya farklı yöntemlerle saplarından ayrılır. Lavantadan genellikle su veya buhar distilasyonu yöntemiyle uçucu yağ elde edilmektedir.
Uçucu yağ randımanı sapsız kuru çiçeklerde çeşitlere göre değişmekle birlikte % 3-9 arasında değişmektedir. Dekara sapsız kuru çiçek verimi tür ve çeşitlere, iklim ve toprak koşullarına göre 100 kg ile 500 kg arasında değişir.(1) “Hasat elle çiçekleri toplama ile de yapılır. Lavanta hasat zamanı çiçeklenme döneminin başı olarak belirtilmektedir. Hasadın çiçeklenme döneminde sabahın çok erken saatlerinde yapılması daha uygundur. Erken 10 yapılmasının diğer bir faydası da bal arılarından korunmaktır. Özellikle elle hasat yapılacak ise iş daha da zorlaşır. Kuru çiçek üretimi için biçilen lavantalar demetler halinde ve açık havada yarı gölge bir ortamda kurutulur, çırpılarak tomurcuklar saplarından ayrılır. Uçucu yağ üretmek için kurutulmadan buhar distilasyonu yöntemi kullanılır. Genel olarak 50-60 kg yaş saplı çiçekten 1 kg lavandin yağı elde edilir. Lavandin, lavandere göre daha verimli olmasına karşın, linalil asetat oranı (>%30) ve kafur oranı yüksek (%5) olduğundan uçucu yağ kalitesi düşüktür. Lavanta bitkisinin latincesi Lavandula angustifolia MİLL. (Syn. L. Officinalis CHAİX.)’dır.(2)
(2)Prof. Dr. Osman GÜLŞEN - YOZGAT İLİ ÇAYIRALAN İLÇESİNDE LAVANTA YETİŞTİRİCİLİĞİNİ GELİŞTİRME PROJESİ SONUÇ RAPORU
